Дәлелсіз: «Телефонның жарқылы көзге зиян тигізеді»
Желіде тараған видеода телефонның камерасын қара целлофан пакетпен жауып, жарқылмен сурет түсіреді. Нәтижесінде пленкада кішкене тесік пайда болады. Автордың пайымдауынша, телефон жарқылының жарығы көзге қауіпті. Бұл рас па, анықтайық.
Алдымен целлофанның неліктен тесіліп қалғанын айтайық. Бұл жарықтың қуатына емес, оның сіңуіне байланысты. Қара түс энергияны көбірек жинайды, нәтижесінде материал қызып, ериді.
Адамның көзі басқа принцип бойынша жұмыс істейді. Ол қара пленка сияқты жарықты сіңірмейді, демек, бұл аналогия дұрыс емес.
Ал жарықтың өзіне келсек, смартфондардың стандартты жарықдиодты жарқылдарының жарығы төмен және импульстің ұзақтығы өте қысқа болады- секундтың бір бөлігі ғана. All About Vision сайтындағы ақпаратқа сәйкес, бұл көзге қауіпті емес. Жарықтан аз уақытқа ыңғайсыздық туындап, көз көрмей қалуы мүмкін. Бірақ көру қабілетіне ұзақ уақытқа зақым келтірмейді.
Кейде интернетте қорқынышты оқиғалар жазып жатады. Мәселен, 2015 жылы Қытайда телефон жарқылынан кейін нәресте соқыр болып қалды деді. АҚШ-тағы Wills Eye ауруханасының балалар офтальмологиясының меңгерушісі Алекс Левиннің айтуынша, бұл мүмкін емес. Оның айтуынша, «бұл рас болса, соқыр балалар саны көп болар еді».
Левиннің айтуынша, операция кезінде нәрестелердің көзіне 30 минут бойы хирургиялық жарық түсіп тұрады, бұл соқырлыққа әкелмейді. Сірә, бұл оқиғада бала соқыр болған, ал жарқыл мұны анықтауға көмектескен.
Шындығында, фотоаппарат жарқылы денсаулықты сақтай алады. Ұлыбританияда Денсаулық сақтау министрлігі ата-аналарға сирек кездесетін қауіпті ауру – ретинобластоманы (торлы қабықтың қатерлі ісігі) уақытында анықтау үшін эпидемиямен ауыратын балаларды суретке түсіруді ұсынады. Ол үшін «қызыл көз» әсерін басу функциясын өшіріп, суретке түсіру керек. Егер бір көз қызыл (бұл көздің түбінен шағылысу), ал екіншісі сарғыш-жасыл болса, бұл патологияның белгісі. Бұл жағдайда шұғыл түрде дәрігерге жүгіну қажет.
Белгілі украиндық педиатр Евгений Комаровскийдің пікірінше, кез келген жастағы баланы шектеусіз жарқылмен суретке түсіруге болады. Бүгінгі күні фото жарқылдың көзге зиянын дәлелдейтін бірде-бір ғылыми зерттеу жоқ.
Дегенмен, фото жарқылды пайдаланған кезде бірнеше маңызды жайтты есте сақтау керек:
– қараңғыда жарқыл кенеттен болады. Қосымша жарықтандыруды қосқан дұрыс – сонда көз бейімделіп, жарқыл ыңғайсыздық тудырмайды;
– егер камера бетке тым жақын болса, жарық көзді ауыртуы мүмкін. Құрылғыны ыңғайлы қашықтықта ұстаңыз;
– жарқылмен жиі суретке түссеңіз, шаршап кетуіңіз мүмкін, сондықтан оны шамадан тыс пайдаланбаңыз;
– адам тікелей объективке қараған кезде жағымсыз әсер пайда болады. Мүмкін болса, жарықты тікелей көзге бағыттамаңыз, мысалы, оны қабырғадан немесе төбеден шағылыстырыңыз.
Күйген целлофан көрсетілген видео әсерлі, бірақ бұл смартфонның жарқылы көзге қауіпті екенін растамайды. Оның күші аз және аз уақыт қана болады, осыған орай көру мүшесіне зиян келтіре алмайды. Сонымен қатар, медицинада балалардағы қауіпті ісік ретинобластоманы ерте диагностикалау әдісі ретінде қолданылады. Жарқылдың көру қабілетіне зияны туралы ғылыми дәлелдер жоқ, дегенмен сақ болып, түсірілім кезінде қолайлы жағдай жасаған жөн.
