Фейк: «Түркиядағы жер сілкінісі қолдан жасалған»
WhatsApp-та Түркиядағы жер сілкінісі қолдан жасалғанын дәлелдейтін видео тарады. Бұл туралы сюжет түрік телеарналарының бірінде көрсетілген. Бұл шындыққа жанаспайды.
Іс жүзінде таралған видео 2022 жылдың қараша айында Түркияның бірқатар аудандарында 6.1 баллдық жер сілкінісі болған кезде түсірілген роликтерден тұрады. Қазір таратылып жатқан видео үзінділері елдің екі түрлі бөлігінде түсірілген. Ауласы жарықтандырылған үйдің видеосы Дюздже қаласында түсірілген. Екіншісі, алыста келе жатқан машиналардың ақ-қара видеосы Биледжиктегі Оклуджа ауылында түсірілген.
Екінші видеода көкжиекте жарық жыпылықтайды. Бұл жер сілкінісінің қолдан жасалғандығының дәлелі емес. Ерекше әсер нақты түсіндірілмесе де, олар қастандық теориясын растай алмайды. Біріншіден, жарық жыпылықтаған кезде жер асты дүмпулері болып жатқан еді. Демек, керісінше, жыпылықтаған жарық жер сілкінісінен немесе оның салдарынан туындаған. Екіншіден, әлемде күшті жер сілкінісін қолдан жасайтын технология жоқ.
Сонымен қатар конспирологтар HAARP жүйесі жер сілкінісін тудыратын құпия қару болуы мүмкін деген идеяларды бірнеше рет алға тартты. Шын мәнінде, бұл жүйе жердің ионосферасын бақылауға арналған және Аляска университетіне тиесілі. Ол ауа райына, тектоникалық плиталардың қозғалысына және басқа табиғи құбылыстарға әсер ете алмайды.
Қорыта айтқанда, Түркиядағы жер сілкінісі қолдан жасалмаған. Ал таралған видео – бұл мәлімдемені дәлелдемейтін ескі роликтер топтамасы.
