Дәлелсіз: «Ұялы телефондар мен құлаққаптардың сәулеленуі денсаулыққа қауіпті»
Instagram әлеуметтік желісінде тараған видеода бір әйел ұялы телефондар мен құлаққаптардан төнетін қауіп туралы айтады. Ол техникаға жақындатқан құрылғы шығарылатын энергия мөлшері рұқсат етілген шектен асып кететінін және адам денсаулығына теріс әсер ететінін көрсетеді. Мән-жайды анықтайық.
Видеода ақ халаттағы әйел көрсетілген. Ол қолданушыларға дәрігер сияқты көрінгісі келген болар. Бірақ атын да, лауазымын да атамайды. Оның қолында Қытайда жасалған портативті электронды сәулелену детекторы бар. Оны «Алиэкспресс» сайтынан сатып алуға болады. Өндіруші құрылғыны электр, магнит өрісін және жоғары жиілікті сәулеленуді анықтау үшін пайдалануды ұсынады. Тестержі теледидарлардың, тоңазытқыштардың, кір жуғыш машиналардың және ноутбуктардың сәулеленуін анықтау үшін қолдануға болады. Сипаттамаларда адамдар үшін қандай сәулеленудің қауіпсіз екендігі жазылмаған.
Құрылғыны телефонға, құлаққапқа, содан кейін роликтің басты кейіпкері қызға кезек-кезек қойып, сандармен шатасып, әйел сәулеленудің жоғары дейді. Құрылғының үш режимі болса да, ол оны қайта қоспайды және үнемі микротеслалар туралы айтады. Құрылғының әуелден қалай күйге келтірілгені, әйел оны пайдалана біле ме және бір адамға рұқсат етілген электромагниттік сәулелену туралы ақпаратты біле ме, белгісіз.
2024 жылы ұялы телефондарды, соның ішінде смартфондарды әлемде 8 миллиардтан астам адам белсенді пайдаланады. Иондамайтын сәулеленуден қорғау жөніндегі халықаралық комитет электромагниттік сәулелену деңгейін 1000 мкВт/шаршы см көрсеткішімен шектейді.
Бұл норма 130-ға жуық елде бекітілген. Мысалы, Канадада радиожиілік өрістерінің адамға қауіпсіз әсер ету шегі 3 кГц-тен 300 ГГц-ке дейінгі диапазонда белгіленген.
Ұялы телефондар мен басқа да жоғары технологиялық технологиялар таралғаннан бері әлемдік денсаулық сақтау жүйелері олардың адам ағзасына әсерін бақылап келеді. АҚШ-тың Азық-түлік және дәрі-дәрмек сапасын бақылау басқармасының хабарлауынша, ұялы телефондар денсаулыққа ешқандай қиындық тудырмайды. Радиожиіліктердің жалғыз әсері – ол тіндерді жылытады. Ұзақ сөйлескеннен кейін құлағыңыз немесе бетіңіз жылып кетуі мүмкін. Америкалық ауруларды бақылау және алдын алу орталығы ұялы телефондарды денсаулық мәселелерімен байланыстыратын ғылыми дәлелдер жоқ деп санайды. ДДҰ-ның хабарлауынша, соңғы жиырма жылда ұялы телефонның денсаулығына зиянын анықтау үшін көптеген зерттеулер жүргізілді. Осы уақытқа дейін ешқандай салдары тіркелген жоқ.
2018 жылы ұялы телефондар еркек егеуқұйрықтарда қатерлі ісік ауруын тудырды деген мақала шықты. Калифорния университеті Физика кафедрасының доценті, Дэвис Инна Вишик бұл хабарламаға күмәнмен қарауды ұсынады. Жануарларға салмағы 100 кг адам 600 ватт қуат алғандай сәулеленуге ұшырады. Қарапайым тілмен айтқанда, бұл микротолқынды пеште қыздырғанмен бірдей. Шындығында, ұялы телефондардың қуаты жүздеген есе әлсіз.
АҚШ-тың қоғамдық денсаулық сақтау жүйесінің мәліметі бойынша, ұялы телефондар көп пайдаланылса да, соңғы 30 жылда ми ісігі және басқа жүйке жүйесінің қатерлі ісігі ауруы көрсеткіші артпаған. Керісінше, қатерлі ісік ауруы азайған.
2019 жылы Желіде сымсыз құлаққаптар қатерлі ісік ауруын тудырады деген фейк ақпарат тарады. Америкалық қатерлі ісік қоғамы жоғары технологияларды қолдайды. Олардың мамандары сымсыз құлаққаптар ұялы телефонға қарағанда әлдеқайда аз радио толқындар шығаратын Bluetooth арқылы жұмыс істейді деп мәлімдеді.
Видеодағы құрылғы тек манипуляция мен қорқыту әдісі ретінде пайдаланылады. Ұялы телефондар мен құлаққаптар адам денсаулығы мен өміріне қауіп төндіретін мөлшерде радиотолқындар шығаратынына нақты дәлел жоқ.
