Фейк: «XVI ғасырдағы картада Антарктида мұзсыз бейнеленген»
Әлеуметтік желілерде пайдаланушылар XVI ғасырдағы саяхатшы Пири Рейсаның картасы туралы жазды. Онда Антарктида мұзсыз бейнеленген. Пайдаланушылардың пікірінше, карта ресми тарих өтірік екенін дәлелдейді, ал шындық адамдардан әдейі жасырылады.
Пири Рейс – бұл XV-XVI ғасырда өмір сүрген Осман империясының географы және картографы Ахмед Мухиддин Пиридің бүркеншік аты. 1513 жылы ол араб, испан, португал, қытай, үнді және грек географтарының еңбектеріне негізделген карталар жинағын жасап шығарды. Жинаққа Африка, Испания, Солтүстік Америка, Орталық Америка және Оңтүстік Американың жағалау сызықтары, сондай-ақ Кариб теңізі аралдары, Азор аралдары, Кабо-Верде және Канар аралдары кірді.
Балама тарихшылар мен конспирологтардың назары Оңтүстік Америка шекарасынан төмен орналасқан көлденең жағалау сызығына аударылды. Қастандық теориясын жақтаушылардың пікірінше, бұл әлі мұз қатпаған Антарктида жағалауының сызығы.
Бұл теорияда бірқатар сәйкессіздіктер бар, бұл болжамды жоққа шығарады.
Біріншіден, Джеймс Кук 1773 жылы Антарктида жағасына шыққанға дейін оған адамдардың барғаны туралы құжатта жазылған деректер жоқ.
Екіншіден, ғылыми дәлелденген мәліметтерге сәйкес, Антарктидадағы мұз 40 миллион жылдан бері бар. Яғни, 1513 жылы Пири Рейс өз картасын жасаған кезде, континенттің жасыл оазис болмағаны анық.
Үшіншіден, рейс картасында Атлант және Тынық мұхиттарын байланыстыратын Дрейк бұғазы жоқ. Картада Бұғаз Оңтүстік Америка мен Антарктиданың арасында орналасқан. Яғни, оны көрсетпей, Антарктиданың жағалау сызығын көрсету қисынсыз.
Төртіншіден, Пири Рейстің картасындағы көлденең жағалау сызығын түсіндіруге болады. Ол өмір сүрген заманда картографтар арасында карталарда болжамды, бірақ әлі ашылмаған жерлерді Terra Australis-ты контурлармен немесе бөліктермен бейнелеу өте қолайлы болды. Біздің дәуірімізге дейінгі 100-170 жылдары өмір сүрген Птоломей Оңтүстік жарты шарда белгілі бір үлкен континент болуы ықтимал деп пайымдаған.
Олай болса, Антарктида XVI ғасырда ашылды, бірақ адамдардан мұны жасырады деп санауға негіз жоқ. Пири Рейстің картасында Антарктида емес, бұған бірқатар ғылыми негізделген себептер бар.
