Қазнетте коронавирус туралы ескі фейктер жинағы тарады
Танымал қазақстандық Telegram-чаттарда COVID-19 туралы ескі фейктер жинағы шықты. Бұл кемінде үш түрлі таратылымнан «құрастырылған» хабарлама. Егжей-тегжейлі талдап шығайық.
Хабарлама таралған мәтінді «Санкт-Петербургтің бас дәрігері» Василий Казьмин жазған деген мәлімдемеден басталады. Бұл өтірік. 2020 жылы Василий Казьмин осындай таратылымдардың бірінде Армавирдің бас дәрігері деп жазылған болатын. Шын мәнінде, дәрігер Василий Казьминнің бұл хабарламаға ешқандай қатысы жоқ. Бұл дәрігер 2020 жылы Армавир қалалық ауруханасының бас дәрігерінің міндетін атқарған және пандемиядан қалай қорғану керектігі туралы желіде кеңес бермеген.
Айта кетейік, Казьмин Санкт-Петербургтің емес, Армавир дәрігері ретінде ұсынылған таратылымда пандемия 2024 жылға дейін жалғасатын «ДДҰ жоспары» туралы ештеңе айтылмаған. Оның орнына дәрігер індет «бәрі ауырып болғанда» аяқталады деп жазды.
Әрине, ДДҰ-ның пандемияны ұзарту жөніндегі жоспары жоқ. Біз бұған дейін мұндай фейктерді жоққа шығарған болатынбыз.
2023 жылдың қаңтарындағы жағдай бойынша, COVID-19 пандемиясы әлі де жалғасуда. Осы жылдың 14 қаңтарында The Lancet журналында жарияланған мақалаға сәйкес, денсаулық сақтау жүйелері «пандемия әлі аяқталмағандықтан» барлық анықталған инфекция және ауруханаға жатқызу жағдайлары туралы хабардар болуы керек. Бұл ДДҰ жоспарларына емес, ауру жұқтырғандардың санына байланысты екенін атап өткен жөн.
Бұдан әрі хабарламада COVID-19 ауруын жұқтырмас үшін D витаминін қабылдау қажет делінген, іс жүзінде көп адамдар тобында жүргізілген зерттеулер D дәруменін қабылдау аурудың ағымына және оның нәтижесіне айтарлықтай әсер етпейтінін дәлелдеді.
Сонымен қатар хабарлама авторы орманда жиі серуендеуге, күн астында жүруге балық пен жұмыртқа жеуге, ұйқыны қандыруға және күніне бір жарым литр су ішуге кеңес береді. Бұл салауатты өмір салтын ұстануға арналған ұсыныстар орынды. Алайда, оларды сақтап, дәрігердің тағайындауын орындамай ауруды емдеу мүмкін емес, бірақ мүмкін емес.
Хабарламаның соңғы бөлігінде сілтілі тағамдарды жеу COVID-19-дан қорғайды деген ескі фейк ұсынылған. Мәтінде SARS-CoV-2 вирусының РН деңгейінің мәні 5.5-тен 8.5-ке дейін өзгеретіні айтылған. РН деңгейі осы мәндерден жоғары тағам қоздырғышты жоюы мүмкін екен. Бұл ғылымға қарсы. Шындығында, вируста рН деңгей болмайды, бұл ұғым құрамында су бар заттарға ғана қатысты қолданылады. Сонымен қатар хабарламада келтірілген әртүрлі жемістердің рН деңгейлері дұрыс емес. Мысалы, онда лимонның рН деңгейі 9, ал лаймда 9,2, ал дәлелді ғылымға сәйкес екі жемістің де көрсеткіштері шамамен 2.
Демек, таралған ақпарат – бір мәтінде ұсынылған ескі фейктер жинағы. Оған сенудің қажеті жоқ.
