Фейк: «COVID-19 қарсы вакцинасы есірткі сияқты тәуелділік тудырады»
Казнет қолданушылары Telegram мессенджерінде COVID-19-ға қарсы вакцина тәуелділік тудыруы мүмкін деген теорияны талқылауда. Гипотезамен бірге коронавирусқа қарсы вакциналаудан бас тартқаны үшін жазаларға арналған мақаланың аудармасы ұсынылады. Бұл – фейк.
Біріншіден, қазіргі кезде әзірленген COVID-19-ға қарсы вакциналардың ешқайсысы тәуелділік тудырмайды, өйткені олардың құрамында есірткі заттары жоқ. Клиникалық сынақтарға қатысқан мыңдаған еріктінің ешқайсысы дәрі-дәрмекке үйреніп қалғаны және тәуелді болып қалғаны туралы хабарлаған жоқ.
Екіншіден, тезиспен бірге ұсынылған вакцинаға тәуелділік туралы мәтіннің түпнұсқасында бұл туралы айтылмайды.
Талқыланып жүрген мақаланың өзі COVID-19 қарсы вакциналаудан бас тартқаны үшін «жазалауға» арналған және манипуляция болып табылады. Оның авторы Йель университетінің вакцина туралы хабарламалардың адамдардың препаратты қабылдауға дайындығына қалай әсер ететіндігі туралы зерттеуіне негізделген. Бұл ретте мақалада зерттеу «халықты РНҚ-ны модификациялайтын алдағы тәжірибелік инъекцияларды сақтауға мәжбүрлеудің ең жақсы әдісін анықтау үшін» жүргізілгені көрсетілген. Зерттеудің өзінде және оның сипаттамасында мұндай тұжырымдар жоқ.
Мақала авторы «Жаңа Англия медициналық журналындағы» жарияланымға сүйене отырып, жазалар туралы айтады. Ол инъекция жасатуды қаламау «жұмыстан уақытша шеттетуге немесе үйден мәжбүрлеп шығаруға» әкелетінін жазады. Шын мәнінде, журналда мұндай шаралар тек вакциналаудан бас тартқан медицина қызметкерлеріне ғана қолданылуы мүмкін делінген. Себебі олар жұмыс істейтін немесе тұратын адамдарға қауіп төндіруі мүмкін. Сондай-ақ бұл шаралардың барлығы ұсыныстар ғана және оларды қарастырмас бұрын бірқатар шарттарды орындау қажет деп атап өтілген. Мысалы, вакциналар туралы толық мәліметтердің болуы, вакциналау инфрақұрылымын дамыту және науқанға қауіпті топтардың өкілдерін – медицина қызметкерлерін, қарттарды, созылмалы аурулары бар адамдарды және басқаларды ерікті түрде тарту.
Сондай-ақ, талқыланған мақалада COVID-19 пандемиясының сценарийіне айналған «201 оқиғасы» туралы айтылады. Бұл неге шындық бола алмайтыны туралы бұған дейін жазған болатынбыз.
Айта кетейік, Қазақстанда COVID-19-ға қарсы вакциналау ерікті түрде жүргізіледі. Елдің Денсаулық сақтау министрлігі де вакциналаудан бас тартқаны үшін жұмыстан шығару және әкімшілік жазалар қолданылады деген қауесетті жоққа шығарды.
Демек, коронавирусқа қарсы вакцина тәуелділік тудырады деген қауесеттің ешқандай негізі жоқ. Препараттың инъекциясынан бас тартқаны үшін қатаң жаза қолданылатыны туралы теория – жорамалдар және фактілерді дұрыс түсіндірмеуге негізделген манипуляция.
